Maaibeleid: minder maaien, meer bloemen, meer insecten

Maaibeleid: minder maaien, meer bloemen, meer insecten

De gemeente Oss onderhoudt ongeveer 600 hectare verschillende soorten grasvelden. Dit zijn ongeveer 850 voetbalvelden. Sinds 2025 maaien we meer gras op een ecologische manier. Dat betekent dat we minder maaien en meer rekening houden met de natuur. Dat zorgt voor meer biodiversiteit: meer verschillende soorten planten en dieren, zoals insecten. Dit levert een positieve bijdrage aan de biodiversiteit, die in heel Nederland en ook in de gemeente Oss onder druk staat.

Hoe vaak maaien we gras?

We hebben in gemeente Oss vier verschillende soorten gras:

  • is gras dat we 14 tot 18 keer per jaar maaien. Voorbeelden zijn speel- en trapvelden en hondenuitlaatterreinen.
  • is gras dat we 4 keer per jaar maaien en het maaisel blijft liggen.
  • , dat maaien we 2 keer per jaar en het maaisel blijft liggen.
  • Ecologisch gras maaien we afhankelijk van de aanwezige soorten gras, 1 of 2 keer per
    jaar. Het maaisel wordt na enkele dagen (drogen) verzameld en afgevoerd.

Bij de keuze voor het maaien houden we rekening met:

  • De inrichting van de openbare ruimte
  • Het recreatief gebruik
  • Speelplekken
  • De verkeerssituatie, zoals zichthoeken bij kruisingen van wegen en oversteekplaatsen
  • Hondenuitlaatvoorzieningen
  • De bodem ter plaatse zoals klei of zandgrond

Waar maaien we vaak?

  • Voetbalveldjes en speelplekken in de wijk, zodat kinderen lekker kunnen spelen.
  • Hondenuitlaatvoorzieningen. Door het maaien ruimen we meteen de hondendrollen op.
  • Bermen op verkeerskruisingen en andere zichthoeken. Dit is voor de veiligheid.

Waar maaien we minder vaak?

Op andere plekken dan hierboven genoemd maaien we minder. Als we kiezen voor ecologisch maaibeheer laten we stukken gras staan. Ook laten we op sommige plekken een deel van het maaisel een paar dagen liggen. Zo blijft er voor vlinders, bijen, muizen en vogels nog gras achter om in te schuilen, om van te eten en om eieren in te leggen.En heeft zaad tijd om op de grond te vallen, zodat er een jaar later weer kruiden kunnen groeien. Ook bermen van een aantal sloten maaien we minder vaak om insecten en planten de kans te geven om te leven.

Hoeveel maaien we ecologisch?

Sinds 2025 maaien we 175 hectaren ecologisch. Dit betekent dat we ruim een kwart van alle grasvelden in de openbare ruimte ecologisch beheren. We willen in de toekomst de oppervlakte ecologisch maaibeheer verder uitbreiden.

Waarom ecologisch maaien?

Veel bermen en grasvelden gaan er wat ruiger uitzien, het gras wordt langer en krijgt na verloop van tijd meer kleur. Dit doen we door stukken gras te laten staan, het maaisel te verzamelen en af te voeren. Dat kost meer, maar dan komen er wel meer soorten bloemen en insecten (biodiversiteit). En dat is hard nodig, omdat de biodiversiteit de laatste jaren enorm is afgenomen. Wat zorgt voor minder insecten en vogels, een kwetsbaardere voedselvoorziening, en minder gezonde lucht en drinkwater.

Waarom voeren we het maaisel af?

Afvoeren van het maaisel is nodig om de bodem te verschralen en meer open plekken in de grasmat te krijgen. Dit is goed voor kwetsbare soorten zoals de grote pimpernel, veldsalie en koekoeksbloem. Deze planten groeien juist goed bij minder voedingsstoffen en op een open grasmat. Als we dat niet doen, dan zorgt het oude maaisel ervoor dat de grond verrijkt met voedingsstoffen. Dan gaan plantensoorten zoals raaigras, brandnetel en fluitenkruid, zogenaamde ruigtekruiden hier groeien.

Provincie en waterschap maaien ook in de gemeente Oss

De provincie maait de bermen van de Kennedybaan en het Waterschap maait de dijktaluds. Beide organisaties doen dat ook op natuurvriendelijke wijze waar dat mogelijk is. Zij voeren het maaisel af of begrazen met schapen.

Veelgestelde vragen & antwoorden

Wanneer en hoe vaak maaien we het gras?

Intensief gras maaien we 14 tot 18 keer per jaar. Dit doen we gedurende het groeiseizoen van april tot half november.

Ruw gras maaien we 4 keer per jaar. De eerste keer in april, de tweede keer in juni, de derde keer in augustus en de laatste keer in oktober. Afhankelijk van het weer kunnen we vroeger of later maaien. Het afgemaaide gras blijft liggen.

Extensief gras maaien we 2 keer per jaar. De eerste keer in juni en de tweede keer in september of oktober. Het afgemaaide gras blijft liggen.

Ecologisch gras maaien we 1 of 2 keer per jaar. Dit hangt af van de aanwezige gras- en kruidensoorten. Het afgemaaide gras en kruiden blijven enkele dagen liggen. Daarna verzamelen we het gras en voeren het af.

Hondenuitlaatvoorzieningen maaien we meestal 14 tot 18 keer per jaar gemaaid.

Bermen van sloten maaien worden 1 keer per jaar in oktober t/m november.

Wadi’s:

Wadi is een afkorting van waterafvoer door infiltratie. Een wadi is dus aangelegd om water te bergen, waarna het in de bodem kan zakken (infiltreren).

  • Intensief gras maaien we 14 tot 18 keer per jaar;
  • In ruw gras maaien we de wadi 4 keer per jaar;
  • In ecologisch gras maaien we de wadi 1 of 2 keer per jaar, waarna het maaisel wordt verzameld en afgevoerd.

Slokops en uitstroomvoorzieningen: deze zorgen ervoor dat een wadi goed blijft functioneren. We maaien 2 keer per jaar rondom zo'n slokop.

Straat met in de berm (met rood vlak aangegeven) een slokop

Waarom maait de gemeente bloemen?
Ecologisch gras maaien we twee keer per jaar, in juni en in september. We doen dat omdat er dan nog (te) weinig soorten planten groeien. Door te verschralen (maaien en afvoeren) krijgen na enkele jaren meer plantensoorten een kans om er te groeien. Als we het doel, meer soorten bloemen en planten, hebben bereikt, kunnen we volstaan met één keer maaien en afvoeren. Dat is dan meestal in september.
Waarom maaien we soms stroken wel en andere stukken niet?

Als ecologisch gras grenst aan wegen en (fiets)paden, dan maaien we een strook gras langs de verharding 6 keer per jaar. Hierdoor blijft deze smalle strook kort gemaaid zodat het gras niet over de weg gaat groeien.

Bij ecologisch maaien laten we per maaibeurt ongeveer 30% gras staan. De rest wordt maaien we waarna we het maaisel afvoeren. Bij elke volgende maaibeurt maaien we het gras dat de vorige keer is blijven staan en laten we een ander stuk staan. We doen dat omdat insecten en dieren dan een plek hebben om te schuilen. Maar ook omdat vlinders en bijen eitjes afzetten op stengels waar nieuwe bijen en vlinders het volgend jaar uitkomen.

Mijn hond heeft vaak last van grasaren. Waarom maait de gemeente niet vaker?
De hondenuitlaatvoorzieningen die verspreid door de gemeente liggen maaien we 14 tot 18 keer per jaar, zodat honden minder last van grasaren hebben. Op ander plekken kunnen wel grasaren groeien die ook van nut zijn voor de biodiversiteit.
Er groeien veel planten en struiken in de wadi. Kan de wadi dan nog wel voldoende regenwater bergen?
Wadi is een afkorting van waterafvoer door infiltratie. Een wadi is dus aangelegd om water te bergen, waarna het in de bodem kan zakken (infiltreren). De aanwezigheid van planten en struiken in een wadi hoeft de bergingscapaciteit van het water niet te belemmeren. We zullen ingrijpen wanneer de wadi onvoldoende water kan bergen en niet in de bodem kan zakken.
Waarom laten jullie het gras enkele dagen liggen nadat het gemaaid is?
In het gemaaide gras zitten zaden en insecten. Door een paar dagen te wachten met afvoeren, kunnen deze zich verspreiden of verplaatsen.
Houdt de gemeente rekening met zeldzame en beschermde soorten bij het maaien?
Ja dat doen we zeker. De gemeente werkt met de gedragscode soortenbescherming gemeenten
Door het maaien wordt soms ook het zwerfafval aan stukjes gemaaid. Dit wil je toch niet?
Nee, dat willen we niet. De aannemer die voor ons maait, moet voor het maaien het zwerfafval opruimen. Wanneer het gras hoog is, is dit niet te voorkomen wanneer het gras hoog is.
Zijn er in de gemeente Oss ook plekken waar schapen en geiten het gras opeten?
In het buitengebied en vooral in de natuurgebieden laten wij schapen en runderen grazen. Deze zorgen ervoor dat de biomassa afneemt, waardoor meer soorten een kans krijgen om er te groeien. Ook neemt door begrazing de variatie in het natuurterrein toe. Hiervan profiteren zowel planten als dieren.
Geven jullie bomen en planten ook water?

In droge perioden geven we de bomen en dan vooral de pas geplante bomen water. Struiken en andere planten en bloemen geven we geen water omdat dit niet te doen is. We hebben een openbare “tuin” van honderden hectaren bij te houden.

Daarnaast is het zo dat veel planten na een droge periode er misschien niet zo mooi uitzien, maar velen zullen dit wel overleven. Het is ook een natuurlijke reactie van planten om bladeren af te stoten zodat ze minder verdampen.

Vragen?

Heeft u vragen over het maaien in uw straat of buurt? Maak digitaal een melding.